Chociaż na rynku finansowym funkcjonuje wiele metod finansowania zakupu samochodów, maszyn i sprzętu, to wśród przedsiębiorców wciąż najbardziej popularnym jest leasing. Jego dwie formy - leasing operacyjny i finansowy - różnią się od siebie warunkami otrzymania, sposobem finansowania, formą własności leasingowanego przedmiotu oraz zasadami rozliczenia. Nie da się jednoznacznie określić, który z nich jest korzystniejszy - to zależy od konkretnego przypadku, wartości leasingowanych przedmiotów i potrzeb przedsiębiorcy.

Czym jest leasing?

Leasing jest formą finansowania zakupów zarówno środków trwałych, jak i wartości niematerialnych lub prawnych. Leasingować można właściwie wszystko, ponieważ funkcjonuje niewiele ograniczeń prawnych, które zabraniałyby tej procedury.

W transakcji biorą udział trzy strony:

1. zbywca, czyli osoba, firma lub instytucja, która sprzedaje określony umową przedmiot leasingu,

2. leasingodawca - najczęściej jest to bank lub inna instytucja finansowa, która jest bezpośrednim nabywcą przedmiotu leasingu,

3. leasingobiorca - to strona, która użytkuje przedmiot leasingu na podstawie umowy z leasingodawcą.

Leasing operacyjny

Leasing operacyjny jest najpopularniejszą formą finansowania, którą, ze względu na korzyści podatkowe, preferują zarówno leasingodawcy, jak i leasingobiorcy. Korzyści te są odmienne dla każdej ze stron, co wynika ze struktury tej formy finansowania.

W leasingu operacyjnym właścicielem przedmiotu leasingu jest leasingodawca. W przypadku samochodu w dowodzie rejestracyjnym jako właściciel zostanie więc wpisany bank lub instytucja, która udzieliła leasingu. Przywilejem leasingodawcy, jako właściciela danej rzeczy, jest jej amortyzowanie i rozliczanie tej amortyzacji w kosztach uzyskania przychodu. Również leasingodawca ponosi wszelkie koszty dodatkowe, związane, np. z rejestracją auta, jednak koszty te ma prawo refakturować na leasingobiorcę.

Natomiast leasingobiorca - najczęściej przedsiębiorca - wnosi do leasingodawcy 3 rodzaje opłat:

  • czynsz inicjalny, czyli tzw. opłatę wstępną; jej wartość jest kwestią umowną, jednak najczęściej spotykane stawki mieszczą się w przedziale 5-20% wartości przedmiotu,
  • raty leasingowe - to opłata wnoszona co miesiąc w stałej wysokości; obejmuje kapitał podstawowy, umowne odsetki oraz dodatkowe opłaty, np. dotyczące ubezpieczenia GAP, i podatek VAT,
  • wykup - to ostatnia opłata, kończąca leasing.

Każda z tych opłat jest kosztem uzyskania przychodu. Leasingobiorca ponosi dodatkowo koszty ubezpieczenia przedmiotu leasingu oraz jego napraw.

Istotna jest kwestia rozliczenia podatku VAT. W przypadku leasingu operacyjnego leasingobiorca opłaca VAT wraz z ratami leasingowymi. W zależności od tego, co jest przedmiotem leasingu, zapłacony VAT można odliczyć w całości lub jedynie w części w deklaracji VAT 7 lub VAT 7K. Ci przedsiębiorcy, którzy korzystają ze zwolnienia z VAT, w koszty uzyskania przychodu wliczają również wartość podatku VAT.

Leasing finansowy

Leasing finansowy jest nieco mniej popularny niż leasing operacyjny, jednak opłaca się bardziej w przypadku produktów o niskiej wartości. Właścicielem leasingowanego przedmiotu jest leasingodawca, jednak przedmiot ten zostaje zaliczony do majątku leasingobiorcy, w związku z tym to on ma prawo do naliczania amortyzacji i wykazywania jej jako koszt uzyskania przychodu. W tym wypadku leasingobiorca wnosi do leasingodawcy jedynie dwa rodzaje wpłat:

  • miesięczne raty, które składają się jedynie z kapitału podstawowego, odsetek i dodatkowych opłat, jednak bez podatku VAT,
  • podatek VAT - płatny w całości, najczęściej wraz z pierwszą ratą.

Nie ma więc czynszu inicjalnego i wykupu, a przedmiot staje się własnością leasingobiorcy od razu po zapłaceniu ostatniej raty leasingowej.

W kwestii podatkowej, do kosztów uzyskania przychodu leasingobiorca może zaliczyć wartość amortyzacji oraz częściowo ratę leasingową - KUP są jedynie odsetki lub dodatkowe opłaty, natomiast część kapitału podstawowego jest NKUP.

Leasing operacyjny a finansowy - który jest korzystniejszy?

Odpowiedź na to pytanie brzmi - to zależy. Około 90% leasingów ma charakter operacyjny, a wiąże się to z faktem, że w ten sposób finansowany jest zakup wartościowych przedmiotów, np. drogich samochodów, maszyn, a nawet budynków. Z powodu ich dużej wartości, wysoka jest również kwota podatku VAT, która zostaje rozłożona na kilkadziesiąt rat. W efekcie, aby użytkować przedmiot leasingu, przedsiębiorca ponosi początkowo znacznie niższe koszty, niż w przypadku leasingu finansowego lub kredytu i odnosi również korzyści w sferze podatku dochodowego.

Są też sytuacje, w których bardziej opłacalny jest leasing finansowy. Ta forma ma wiele zalet dla przedsiębiorców, którzy nie są podatnikami VAT lub rozliczają podatek dochodowy w formie zryczałtowanej, naliczanej od przychodów ewidencjonowanych. W pierwszym przypadku, pomimo tego że wpłacie do leasingodawcy podlega cała kwota podatku VAT, ta sama wartość stanowi koszt uzyskania przychodu, co znacznie obniża wartość podatku dochodowego. Dodatkowo, przedmioty o niskiej wartości mogą zostać zamortyzowane jednorazowo, co przynosi kolejne korzyści podatkowe.

W drugim przypadku dla przedsiębiorcy nie jest ważne rozłożenie kosztów w czasie, ponieważ nie mają one wpływu na wysokość podatku dochodowego. Liczy się jedynie VAT, a ten, jeśli zostanie zapłacony jednorazowo, również jednorazowo powinien zostać rozliczony w deklaracji VAT 7 lub VAT 7K. W ten sposób stawka VAT, wynikająca z deklaracji i podlegająca wpłacie do Urzędu Skarbowego, znacznie się obniża, a niejednokrotnie powstaje nadpłata w VAT, którą można rozliczać w kolejnych okresach lub otrzymać jako zwrot z urzędu.

Leasing finansowy opłaca się bardziej również w przypadku zakupu przedmiotu o obniżonej stawce VAT, a takiej podlegają, np. sprzęty medyczne (8% zamiast 23%). Rata leasingu operacyjnego zawsze opodatkowana jest najwyższą stawką - 23%, ponieważ oddanie przedmiotu leasingu do użytkowania ma charakter usługowy. Przedsiębiorca traci, jeśli wybiera tę formę leasingu dla przedmiotów podlegających preferencyjnej stawce opodatkowania. Z podobnych przyczyn leasing finansowy jest wybierany podczas zakupu na fakturę VAT-marża, kiedy VAT naliczany jest jedynie od marży sprzedawcy, a nie faktycznej wartości kupowanego przedmiotu.

Aby wybrać najlepsze rozwiązanie, warto skorzystać z kalkulatora leasingowego.

Zatem określenie, który z rodzajów leasingu jest korzystniejszy, wymaga rozpatrzenia konkretnego, indywidualnego przypadku.