Jako rodzic chcesz, aby Twój syn lub córka byli szczęśliwi. Chcesz, aby Twój nastolatek był zdrowy psychicznie, emocjonalnie i fizycznie. Kiedy tak nie jest, naturalne jest, że szukasz jak najlepszych rozwiązań, by mu pomóc.

Chcielibyśmy dostać szybkie rozwiązanie, aby nastolatek znów czuł się dobrze, jednak walka z depresją to coś innego. W rzeczywistości, choroby psychiczne nie są stanem, na który można po prostu „umieścić bandaż” zapomnieć o nim. Choroba psychiczna wymaga uwagi, opieki, miłości i pracy. Tak, wierzcie lub nie, wyleczenie się z choroby psychicznej, takiej jak depresja, wymaga naprawdę dużego wysiłku – komentuje psychoterapeuta z Centrum Nowa w Warszawie.

Jako rodzic możesz pomóc swojemu nastolatkowi pokonać depresję za pomocą pewnych mierzalnych i znaczących działań. Oto pięć sposobów, być mógł rozpocząć pomoc w drodze do zdrowienia:

  1. Zwróć uwagę na objawy depresji u nastolatka

    Jeśli już podejrzewasz, że Twój nastolatek ma depresję, to istnieje duża szansa, że tak właśnie jest. Jednak w rzadkich przypadkach nastolatek może nie mieć depresji, ale po prostu być w dołku. Aby mieć pewność, należy zwracać uwagę na następujące objawy: 

    - drażliwość

    - poczucie winy

    - utrata zainteresowania zajęciami

    - wycofanie społeczne

    - myśli samobójcze

    - słaba koncentracja

    - słaba pamięć

    - słaba higiena

    - niezdecydowanie

    - powolne myślenie

    - utrata motywacji

    - bezsenność lub hipersomnia

    - utrata lub przyrost wagi

    - zmęczenie

    - bóle głowy

    - bóle ciała

  2. Wzmacniaj relacje z nastolatkiem

    Niezależnie od tego, czy widzisz powyższe znaki, czy nie, wzmocnienie relacji z nastolatkiem będzie dla niego wsparciem bez względu na to, co się dzieje. Nastolatki przechodzą przez duże zmiany w okresie dojrzewania, a posiadanie ciebie w pobliżu, może być dla nich ogromnym wsparciem – tłumaczy terapeuta z Centrum Nowa w Warszawie.

    Jeśli jednak zauważasz powyższe objawy, tym lepiej, gdy zadbasz o emocjonalną relację ze swoim dzieckiem. Oto kilka wskazówek, jak wzmocnić relacje między rodzicami a nastolatkami:

    - słuchaj ich uważnie, kiedy dzielą się z tobą swoim życiem,

    - unikaj osądzania i karania,

    - bądź empatyczny i zastanów się, jak ty mógłbyś się czuć, gdybyś był na ich miejscu,

    - unikaj mówienia im, aby "dali sobie spokój" lub umniejszania ich doświadczeń w jakikolwiek sposób,

    - zauważaj emocje nastolatka (np. "Wygląda na to, że jesteś ostatnio smutny, czy dobrze widzę?),

    - postaraj się zrozumieć swojego nastolatka,

    - nawiąż kontakt emocjonalny z nastolatkiem,

    - umów się z nim na wspólne robienie czegoś, co sprawia mu przyjemność,

    - przekaż nastolatkowi, że możesz z nim porozmawiać o wszystkim,

    Słuchając uważnie swojego nastolatka, dajesz mu do zrozumienia, że go rozumiesz i widzisz. Już samo to może być niezwykle wspierające. Często osoby cierpiące na depresję potrzebują emocjonalnego połączenia i życzliwości kogoś bliskiego.

  3. Szukaj pozytywów i zauważaj każdą pozytywną zmianę

    Jeśli nastolatek cierpi na depresję, z radością przyjmie pochwałę, gdy zostanie mu ona zaoferowana. Depresja często wiąże się z poczuciem winy, wstydu, smutku, samotności, niepokoju i zmieszania. Kiedy zauważasz starania nastolatka, podkreślasz jakiś szczegół w jego życiu - pomagasz mu odzyskiwać wiarę w siebie nieco bardziej. Dajesz też znać nastolatkowi, że go zauważasz, że ci zależy i że go kochasz. Nastolatki, które są w depresji, potrzebują, abyś podkreślał pozytywy, ponieważ tak często skupiają się na tych złych rzeczach.

  4. Zleć diagnozę nastolatka specjaliście od zdrowia psychicznego.

    Jeśli podejrzewasz u swojego nastolatka depresję, warto, aby odwiedził on terapeutę, psychologa lub psychiatrę. Większość rodziców nie ma wystarczającej wiedzy na temat zaburzeń psychicznych. Z tego powodu najlepiej jest zlecić ocenę stanu zdrowia psychicznego nastolatka specjaliście, dzięki czemu można dowiedzieć się, jak zapobiegać depresji oraz jak pomóc nastolatkowi w jej pokonaniu.

    Oto kilka dodatkowych powodów, dla których warto zgłosić się do specjalisty od zdrowia psychicznego:

    - Nie ma typowego obrazu depresji. Nie wszystkie nastolatki cierpiące na depresję wyglądają tak samo. Można zauważyć u nastolatka klasyczne objawy, takie jak te wymienione powyżej. Można też zaobserwować u niego atypowe objawy depresji. Na przykład nastolatek może odmawiać wzięcia prysznica lub używać substancji, aby poczuć się lepiej.

    - Depresja jest chorobą postępującą. Nieleczona depresja może się z czasem pogłębiać. W rzeczywistości wiele samobójstw jest wynikiem nieleczonej depresji. Jeśli nastolatki na pewnym etapie choroby nie otrzymają leków stabilizujących ich nastrój, narzędzi do zarządzania myśleniem i wsparcia, które są związane z leczeniem, ich depresja może się pogłębiać.

    - Depresję można leczyć. Dzięki leczeniu nastrój nastolatka może się ustabilizować, a z czasem może on powrócić do zdrowego poziomu funkcjonowania.

    - Pójście do specjalisty od zdrowia psychicznego będzie również doświadczeniem edukacyjnym. Ty i Twój nastolatek możecie dowiedzieć się więcej o depresji, o tym jak jej zapobiegać i co możecie zrobić, aby poradzić sobie z chorobą.

  5. Porozmawiaj z nastolatkiem o narzędziach radzenia sobie, które pomogą pokonać depresję.

    Pracując ze specjalistą na terapii indywidualnej, nastolatek z pewnością pozna narzędzia radzenia sobie. Niezależnie od tego, czy nastolatek nadal będzie korzystał z pomocy specjalisty od zdrowia psychicznego, możesz zachęcać go do stosowania narzędzi radzenia sobie, które pomogą mu pokonać depresję i zachować równowagę emocjonalną. Poniżej przedstawiono świetne sposoby na zachowanie zdrowia psychicznego:

    - Mindfulness

    - Techniki relaksacyjne

    - Głębokie oddychanie

    - Regularny harmonogram snu

    - Zdrowe odżywianie

    - Ćwiczenia

    - Dobra zabawa

    - Cieszenie się czasem z rodziną i przyjaciółmi

    - Śmiech

    - Spędzanie czasu z osobami, które podnoszą na duchu

    - Malowanie, pisanie, taniec lub inne formy kreatywności

    - Posiadanie planu dnia (dla rutyny i stabilności)

    - Odkrywanie pasji

    - Myślenie o celach na przyszłość

Jako rodzic możesz nie tylko zachęcać nastolatka do wykonywania tych zdrowych czynności, ale także do nich dołączyć. Wspólne spędzanie tygodniowego lub miesięcznego czasu skupionego na dbaniu o siebie i relaksie, może przyczynić się do poprawy zdrowia emocjonalnego nastolatka. Ponadto wspólne wykonywanie tego rodzaju czynności daje nastolatkowi sygnał, że są one ważne. W ten sposób pokazujemy nastolatkowi, jak ważne jest zdrowie emocjonalne i psychiczne.

Dowiedz się więcej o psychoterapii indywidualnej dla nastolatków i młodych dorosłych prowadzonej w poradni psychologicznej Centrum Nowa w Warszawie.