Stale nierdzewne są na ogół bardzo odporne na korozję i zachowują się zadowalająco w większości środowisk. Odporność korozyjna poszczególnych gatunków stali nierdzewnej jest jednak uzależniona w znaczniej mierze do ich składu. Oznacza to, że każdy gatunek zachowuje się nieco inaczej w tym samym środowisku. Należy zatem dobierać stal nierdzewną w odpowiednim do danego zastosowania gatunku. Regułą jest, że im wyższy poziom odporności ma mieć dany gatunek stali na korozję, tym większy jest koszt jego zakupu.

Przykładowo gatunek 1.4401 kosztuje więcej niż stal 1.4301 ze względu na dodatek molibdenu. Stale typu duplex ze względu na ich większą wytrzymałość co umożliwia zmniejszenie wielkości przekroju poprzecznego pomimo wysokiej ceny jednostkowej mogą znacznie obniżyć całkowity koszt inwestycji.

Materiały austenityczne w stanie po obróbce plastycznej na zimno wykazują odporność na korozję zbliżoną do tych dostarczanych w stanie po przesycaniu.

Najczęstszymi przyczynami niespełnionych oczekiwań zastosowanej w instalacji stali nierdzewnej (rury nierdzewnej, kołnierza, pręta nierdzewnego itp.) co do odporności korozyjnej w mogą być:
1. błędna ocena środowiska lub narażenie stali na nieoczekiwane warunki, na przykład skażenie jonami chlorkowymi lub wyższe niż oczekiwane nagromadzenie się ich na powierzchni stali,
2. nieodpowiednie techniki wytwarzania (np. spawanie, obróbka cieplna i nagrzewanie podczas formowania), niedostateczne usunięcie przebarwień powierzchni spoin powstałych przez oddziaływanie ciepła lub zanieczyszczenie powierzchni, które może również zwiększyć podatność na korozję,
3. zbyt szorstkie lub niewłaściwe zorientowane wykończenie powierzchni.

Nawet w przypadku wystąpienia przebarwienia powierzchni lub korozji jest mało prawdopodobne, aby integralność konstrukcji została naruszona. Niemniej jednak użytkownik może nadal uważać korozyjne odbarwienia na zewnętrznych powierzchniach jako uszkodzenie. Zarówno staranny dobór gatunku stali nierdzewnej, jak i dobra jakość wykonania mogą znacznie zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia takich przebarwień i korozji.

W naszym artykule skupimy się na jednym z uwarunkowań właściwego doboru gatunku stali nierdzewnej przed przystąpieniem do realizacji założonego projektu inwestycyjnego. Jest to rozpoznanie i określenie środowiska w jakim przyjdzie nam realizować naszą instalację:

Powietrze
Środowiska atmosferyczne różnią się, jeśli chodzi o ich wpływ na stal nierdzewną. Przestrzenie obszarów wiejskich, nieskażone zanieczyszczeniami przemysłowymi lub solą przybrzeżną, są bardzo łagodne pod względem korozyjności, nawet w obszarach o wysokiej wilgotności. Przemysłowa sól odladzająca i atmosfera przybrzeżna są znacznie bardziej dotkliwe. 

Najczęstszymi przyczynami korozji atmosferycznej są zanieczyszczenia powierzchni metalicznymi cząsteczkami żelaza (wynikające z procesu wytwarzania zarówno w warsztacie, jak i w terenie) oraz chlorkami pochodzącymi z morza, solami odladzającymi, zanieczyszczeniami przemysłowymi i chemikaliami (np. wybielaczem i kwasem chlorowodorowym). Niektóre osadzone cząstki (kurz, piasek, roślinność lub gruz), chociaż obojętne, tworzą szczeliny i są w stanie wchłaniać sole, chemikalia i słabe roztwory z kwaśnych deszczów. Ponieważ zachowują wilgoć przez długi czas, wynikiem może być bardziej korozyjne środowisko lokalne.

Wykończenie powierzchni ma znaczący wpływ na ogólny wygląd odsłoniętej stali nierdzewnej (np. gromadzenie się brudu), skuteczność czyszczenia deszczem i szybkość korozji (gładsze wykończenia mają lepszą odporność na korozję).

Woda morska
Woda morska, a także woda słona, zawierają wysokie stężenie chlorków, a zatem są żrące. W stalach gatunków 1.4301 i 1.4401 mogą wystąpić silne wżery. Gatunki te są również narażone na atak w szczelinach, niezależnie od tego, czy są to rezultaty rozwiązań szczegółów konstrukcyjnych, czy też organizmów
porastających powierzchnię, takich jak skorupiaki.

W niektórych zastosowaniach, w których korozję można tolerować, stal duplex gatunku 1.4462 może być odpowiednia, jeżeli przewidywany okres eksploatacji jest określony, a elementy będą kontrolowane. W przypadku dłuższego zastosowania należy użyć gatunków superaustenitycznych, superferrytycznych lub superduplex. (Stale te zawierają większe stężenie pierwiastków, takich jak chrom, nikiel, molibden, miedź i azot. Wykazują one odporność na korozję, która umożliwia ich stosowanie w warunkach podmorskich i w stężonych kwasach.

Typowe gatunki superaustenityczne to 1.4565, 1.4529 i 1.4547, a typowe gatunki superduplex to: 1.4410, 1.4501 i 1.4507).

Regularne rozpylanie lub rozpryskiwanie soli może spowodować takie skutki, jak całkowite zanurzenie, ponieważ stężenie chlorków powierzchniowych wzrasta w trakcie odparowania wody. Należy zauważyć, że wysokie stężenie chlorków w wodzie odpływającej z soli odladzających może powodować podobne problemy korozji w elementach konstrukcyjnych.

W przypadku gdy stal nierdzewna jest stosowana z innymi metalami w obecności wody morskiej, należy wziąć pod uwagę możliwość wystąpienia silnej korozji bimetalicznej.

Inne wody
Standardowe stale nierdzewne austenityczne i duplex zwykle zachowują się zadowalająco w wodzie destylowanej, wodzie kranowej i kotłowej. Jeśli poziom pH wody jest niższy niż 4, należy zasięgnąć specjalistycznej porady dotyczącej doboru gatunku stali.

Nieoczyszczone wody w rzece lub jeziorze oraz woda stosowana w przemyśle przetwórczym mogą być czasami bardzo korozyjne. Należy wówczas uzyskać pełną analizę składu chemicznego wody, w tym poziom pH, zawartość i rodzaj ciał stałych oraz poziom chlorków. Typowy zakres temperatury, rodzaj aktywności biologicznej lub mikrobiologicznej oraz stężenie i rodzaj chemikaliów są również istotne. Jeśli woda nie spełnia standardów jakości wody pitnej, należy zasięgnąć specjalistycznej porady z zakresu doboru gatunku stali nierdzewnej. W przypadku wód zawierających cząsteczki ścierne należy rozważyć możliwość korozji erozyjnej.

Środowisko chemiczne
Stal nierdzewna jest odporna na wiele substancji chemicznych. Zakres zastosowania stali nierdzewnej w środowiskach chemicznych jest szeroki i w tym miejscu nie jest właściwe szczegółowe omawianie tego tematu. Środowiska chemiczne są poza zakresem wytycznych dotyczących doboru gatunków stali nierdzewnych podanych w normie EN 1993-1-4. Należy jednak zauważyć, że w wielu zastosowaniach można zastosować stale, których tutaj nie wymieniamy. Przy realizacji naszego projektu powinniśmy zawsze zasięgnąć porady specjalisty projektanta.

Gleby
Gleby również różnią się korozyjnością w zależności od poziomu wilgoci, pH, napowietrzania, obecności zanieczyszczeń chemicznych, aktywności mikrobiologicznej oraz odwodnienia powierzchni. Stale nierdzewne generalnie dobrze zachowują się w różnych glebach, a zwłaszcza w glebach o wysokiej rezystywności, chociaż pewna korozja wżerowa może wystąpić w wilgotnych glebach o niskiej rezystywności. Obecność agresywnych związków chemicznych, takich jak jony chlorkowe czy różne rodzaje bakterii, a także prądów błądzących (powodowanych lokalnymi systemami dystrybucji prądu stałego, takimi jak sieci kolejowe lub tramwajowe) może powodować korozję lokalną. Powstawanie prądu błądzącego można tłumić odpowiednią izolacją elektryczną rur (powłoki lub opakowania) i(lub) ochroną katodową.

W celu doboru gatunku stali nierdzewnej, która ma być zakopana w glebie, przede wszystkim powinniśmy uwzględnić odporność na korozję w odniesieniu do obecności jonów chlorkowych, a po drugie zależności od rezystywności gruntu i pH. Dobrze jest również założyć, że mamy do czynienia ze słabo odwodnionymi gruntami.

Bogatą ofertę stali nierdzewnych, kwasoodpornych, żaroodpornych, duplex, super duplex i innych można znaleźć w firmie Stainless Europe z Żor, która dostarcza również trudno dostępne gatunki stali w ilościach nie tylko hurtowych ale i detalicznych.