Trudno oprzeć się wrażeniu, że obecnie wszelkiego rodzaju badania są naprawdę bardzo powszechne. W zasadzie są one przeprowadzane wszędzie i na temat wszystkiego. W badaniach społecznych, jakościowych, marketingowych oraz w psychologii i socjologii jednym ze sposobów na przeprowadzenie badania jest zogniskowany wywiad grupowy, któremu postanowiliśmy przyjrzeć się nieco bliżej.

 

Historia

Ten rodzaj badania został rozwinięty w okresie II wojny światowej przez dwóch socjologów — Paul F. Lazarsfelda oraz Robert K. Mertona, co miało miejsce w Stanach Zjednoczonych. Dlaczego akurat wtedy? Otóż szukali oni dobrej audycji propagandowej dającej szybkie wyniki. Okazało się, że ta metoda sprawdza się w tym znakomicie.

Opis metody

Opis metody uzależniony jest przede wszystkim od jej charakteru. Jak się okazuje, może mieć ona bowiem dwa oblicza. Po pierwsze badanie tworzy „grupa zogniskowana”, w której główną rolę odgrywają moderator i badani. Skupiają się oni na zadanym przez jego pytaniu lub stwierdzeniu i wyrażają swój pogląd na dany temat. Ten typ zogniskowanego wywiadu grupowego wywodzi się ze Stanów zjednoczonych.

Nieco inaczej sytuacja wygląda w Europie. Tutaj taki wywiad ma formę dyskusji grupowej. Jak sama nazwa wskazuje, uczestnicy badania po wysłuchaniu tematu wchodzą ze sobą w dyskusję, wyrażając jednocześnie swoje poglądy. Inaczej mówiąc, uczestnicy tej formy badania są aktywnymi jego uczestnikami.

Niezależnie od rodzaju do badania zaproszonych zostaje wcześniej ściśle wyselekcjonowanych 6-8 uczestników, a jedna sesja trwa około 2 godzin. Badanie odbywa się na podstawie wcześniej zaplanowanego scenariusza.

Zastosowanie

Ten rodzaj badania, jak i zresztą wiele innych metod badań jakościowych ma wiele zastosowań. I tak w głównej mierze są wykorzystywane:

- jako narzędzie pomocnicze, które służy do uzyskania newralgicznych danych, niezbędnych do sformułowania, a także budowy narzędzia, które wykorzystuje się w badaniach ilościowych,
- do prowadzenia dyskusji grupowych po zakończeniu przeprowadzonych badań ilościowych,
- do badań, w których reprezentatywność statystyczna nie jest ważna.

Warianty

Jako że planując taki wywiad, przede wszystkim jesteśmy zmuszeni do tego, aby wybrać określony format rozmowy (dyskusja lub wywiad pogłębiony na jeden temat), powstało kilka wariantów tej metody badawczej. Składają się na nie:

- grupy wydłużone lub rozszerzone (badania trwają nawet do tygodnia),
- mini (4-6 osób),
- eksperckie (prowadzone z ekspertami z danej dziedziny),
- clash (badania konfliktowe, w których uczestnicy dzieleni są na dwie przeciwstawne grupy),
- kreatywne (do zadań uczestników jest wykonanie zadań twórczych lub wymyślenie rozwiązania).

Artykuł przygotowany przy wsparciu GrupaBiostat.pl