Zakup śrub wydaje się banalnie prostym zadaniem. Przecież wystarczy wejść do dowolnego sklepu budowlanego! Bardzo łatwo jednak pogubić się na widok całych regałów pełnych rozmaitych śrub i śrubek o odmiennym przeznaczeniu i różnych kształtach. Jak wybrać te, które będą Ci faktycznie potrzebne? Najprostszy sposób to zrozumienie oznaczeń umieszczonych na śrubach!

Normy DIN, ISO, PM

Każda śruba (ale też podkładka i nakrętka) powinna charakteryzować się odpowiednimi parametrami w zakresie wytrzymałości, trwałości i bezpieczeństwa. Jak je zweryfikować? Przede wszystkim sprawdź, czy śruba jest zgodna z normami. Jeśli tak będzie, znajdziesz w jej nazwie jedno z oznaczeń:

  • DIN, czyli skrót od Niemieckiego Instytutu Normalizacyjnego;
  • PN – Polska Norma;
  • ISO, czyli oznaczenie Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej.

Warto przy tym wspomnieć, że w powszechnym użyciu są tzw. tabele konwersji norm. Większość rodzajów śrub ma swoje oznaczenia nadane przez każdą z wymienionych organizacji. Jeśli więc znasz oznaczenie nadane przez jedną z nich, przy pomocy tabel konwersji szybko dowiesz się, jaki symbol śruba będzie miała wg innej klasyfikacji.

Czym się różnią gwinty metryczne i calowe?

Z pełnej nazwy śruby możesz również odczytać rodzaj gwintu, którym dana śruba się charakteryzuje. Choć jest ich wiele, w sklepach najczęściej znajdziesz śruby z gwintem metrycznym lub calowym. Czym się różnią?

Gwint metryczny (symbol M) jest najbardziej popularny w Europie. Zarys jego gwintu wynosi 60° – tak duży kąt gwarantuje wysoką wytrzymałość śrub. Nieco mniej popularne, choć również dość często spotykane, są gwinty calowe (skrót UNC lub UNF). Zarys gwintu w ich przypadku wynosi 55°.

Skok gwintu 

Pojęciem dotyczącym gwintów, z którym możesz się spotkać, jest także „skok gwintu”. Co oznacza to sformułowanie? Najogólniej można powiedzieć, że w przypadku gwintów metrycznych jest to podawana w milimetrach odległość pomiędzy wierzchołkami gwintu. Kiedy natomiast opisywane są gwinty calowe, jako „skok gwintu” podaje się liczbę wierzchołków (zwojów) mieszczących się na odcinku jednego cala.

Klasy wytrzymałości, czyli właściwości mechaniczne stali

W nazwie każdej śruby znajdziesz określenie klasy wytrzymałości. Składa się ono z dwóch liczb, np. 4:8, 12:9. Warto zapamiętać, że im większa liczba, tym wyższa klasa wytrzymałości, czyli twardość i wytrzymałość śrub na rozciąganie. Informację o klasie wytrzymałości zauważysz również na każdej śrubie (jest wybita na łbie).

Dokładniej zapis klasy wytrzymałości można przedstawić następująco:

  • pierwsza liczba oznacza minimalną wytrzymałość śruby na rozciąganie (Rm);
  • druga liczba to wartość naprężeń (Re), po których przekroczeniu śruba zacznie się rozciągać (czyli odkształcać, to tzw. granica plastyczności).

Wiedza na temat podstawowych parametrów określających wygląd i zastosowanie śrub, nie jest powszechna. Zwykle staje się przydatna dopiero wtedy, gdy konieczne jest uzupełnienie domowego warsztatu o konkretny rodzaj śruby. Warto jednak znać podstawy i wiedzieć, gdzie szukać dalszych informacji – pozwoli Ci to nie tylko zaoszczędzić czas, ale i przyspieszyć pracę.