Coraz bliżej rewitalizacji popadającej w ruinę leśniczówki w Lipniku. Nadleśnictwo Bielsko ogłosiło przetarg na opracowanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej przebudowy zabytku z XIX wieku. - Wiele lat zaniedbań doprowadziło do całkowitej utraty walorów historycznych i stylowych jak również do mocnej dezintegracji i zniszczenia elementów oryginalnych - czytamy w badaniu konserwatorskim dołączonym do postępowania przetargowego. Dziś nikt nie chce szacować ile może kosztować rewitalizacja dzieła Emanuela Rosta.

Zgodnie z warunkami przetargu, w pierwszym etapie zostanie opracowana m.in. dokumentacja projektowa wraz uzyskane wszelkie niezbędne pozwolenia, ekspertyzy, uzgodnienia oraz decyzje. Wykonawca będzie musiał przygotować również projekt zagospodarowania terenu oraz kosztorys inwestorski. W ramach drugiego etapu zwycięska firma pełnić będzie nadzór autorski nad przebudową leśniczówki. Leśniczówka po rewitalizacji ma stać się filią Muzeum Leśnictwa w Gołuchowie. 

Umowa ze Słowakami

Czytaj także: Ratunek przed katastrofą budowlaną. Na rewitalizację nie ma szans ZDJĘCIA

- Posiadamy inwentaryzację stanu konserwatorskiego i według tych wytycznych przygotowana będzie dokumentacja projektowa - poinformował nasz portal Tomasz Gawęda, rzecznik prasowy Nadleśnictwa Bielsko. Inwestor na przebudowę planuje pozyskać środki UE. W ramach programu Interreg Europa możliwe jest uzyskanie finansowania nawet 80 proc. kosztów. W ramach podpisanego w lipcu porozumienia Lasów Państwowych Polski i na Słowacji u naszych południowych sąsiadów wyremontowany będzie również drewniany budynek, a pomiędzy nimi zostanie wyznaczony szlak turystyczny.

Z programu konserwatorskiego dowiadujemy się, że leśniczówkę w Lipniku wybudowano w 1884 roku w miejscu spalonego pałacyku Habsburgów, nazywanego domkiem myśliwskim. Zabytek zaprojektował Emanuel Rost i prawdopodobnie jego firma, która była wtedy jednym z wiodących wykonawców w Bielsku i Białej, była odpowiedzialna za jego budowę. Oprócz budynku głównego zaprojektowano także zagospodarowanie terenu w formie parku z fontanną, do której doprowadzano wodę z pobliskiego potoku.


Rzut z badania pracowni konserwatorskiej zabytków Maria Osielczak

Niedaleko leśniczówki na rzucie półkola usytuowany został amfiteatr wzorowany na teatrze greckim, który od kilku lat z problemami poddawany jej rewitalizacji. Leśniczówka powstała w stylu cottage, czyli wiejskiego dworku w typie budownictwa rekreacyjno-uzdrowiskowego opartego na wzorach alpejskich. Jest to budynek drewniany w konstrukcji zrębowej na podmurówce. 

Dobre strony braku remontów

Leśniczówka do 1948 roku była siedzibą Zarządu Lasów Komunalnych w Białej, a obecnie jest własnością Nadleśnictwa Bielskiego. - Po upaństwowieniu lasów komunalnych w 1948 roku stan budynku ulegał powolnej degradacji. Był czasowo zamieszkiwany, a w latach 50. i 70. mieścił także oddział szkoły podstawowej - czytamy w opracowaniu sporządzonym przez pracownię konserwacji zabytków Marii Osielczak. Mimo zasiedlenia w obiekcie nie było remontów bieżących i dziś budynek jest w bardzo złym stanie.

- Wiele lat zaniedbań doprowadziło do całkowitej utraty walorów historycznych i stylowych, jak również do mocnej dezintegracji i zniszczenia elementów oryginalnych. Przez lata prowadzono tu gospodarkę rabunkową, nie wykonywano wymaganych remontów, nie zabezpieczano przed działaniem czynników atmosferycznych. Obiekt poddany był przekształceniom oraz wielu czynnikom niszczącym, które doprowadziły do całkowitej destrukcji elementów oryginalnych - potwierdzili konserwatorzy.

Paradoksalnie, brak remontów ma częściowo pozytywne skutki. - To zaniedbanie ma również pewne dobre strony. Elementy zniszczone były po prostu demontowanie i składowane na strychu. Nie przeprowadzono też gruntownych remontów, dzięki temu da się obecnie odczytać wtórne przekształcenia, a co za tym idzie przywrócić oryginalny wystrój elewacji i wnętrz. Obiekt od 2018 roku figuruje w rejestrze Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach. 

bak