Obecność pięciu różnych wariantów koronawirusa w województwie śląskim, w tym odmiany brytyjskiej, potwierdzili naukowcy z Laboratorium Genetycznego Gyncentrum. Wykryli też odmianę nienotowaną wcześniej w Polsce, która występuje głównie w Wielkiej Brytanii, USA i Japonii oraz jedną spotykaną najczęściej w Rosji. Ponadto uwagę badaczy zwrócił wariant powiązany z Wielką Brytanią, Danią i Szwajcarią.

Laboratorium Genetyczne Gyncentrum współpracuje z Urzędem Marszałkowskim w Katowicach, a jego działalność została wsparta funduszami UE w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego. Wartość dofinansowania, jakie Gyncentrum otrzymało na ten cel wynosi ponad 4,5 mln zł.

Odmiana niewykryta dotąd w Polsce

- Zakres badań realizowany przez laboratorium jest pionierski w skali kraju. Innowacyjna i doskonale wyposażona jednostka, w której pracują najlepsi specjaliści, wyróżnia województwo śląskie na medycznej mapie Polski. Wyniki badań stanowią cenne źródło wiedzy na temat przebiegu, charakteru i dynamiki zakażeń wirusem SARS-CoV-2 - podkreśla Jakub Chełstowski, marszałek województwa śląskiego.

Przeprowadzone pilotażowe sekwencjonowanie genomu wirusa SARS-CoV-2 z 12 próbek ujawniło także występowanie w regionie niewykrytej dotąd w Polsce odmiany oraz jednej dominującej, u pacjentów wymagających hospitalizacji.

- 4 z 5 wykrytych wariantów to odmiany spotykane najczęściej w Wielkiej Brytanii, w tym B.1.1.7 zwany wariantem brytyjskim, który może okazać się bardziej transmisyjny, czyli łatwiej rozprzestrzeniać się w populacji. Był on obecny w dwóch badanych próbkach - mówi Emilia Morawiec z Gyncentrum, koordynator projektu.

Zagrożenie ze strony nowych patogenów

Naukowcy z Gyncentrum wykryli też odmianę nienotowaną wcześniej w Polsce oznaczoną jako B.1.1.86, która według baz danych występuje głównie w Wielkiej Brytanii, USA i Japonii oraz jedną spotykaną najczęściej w Rosji. Uwagę badaczy zwrócił też wariant B.1.258, który powiązany jest z Wielką Brytanią, Danią i Szwajcarią.

Jak wyjaśnia prof. dr hab. n. med. Tomasz J. Wąsik, kierownik Katedry i Zakładu Mikrobiologii i Wirusologii Wydziału Nauk Farmaceutycznych Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, ze względu na dużą mobilność ludzi, zagęszczenie populacji i zmiany klimatyczne, stale wzrasta zagrożenie ze strony nowych lub nawracających wysoce niebezpiecznych patogenów.

Ocena skuteczności szczepionek

- Koronawirusy, czyli wirusy RNA powszechnie występujące u ptaków i ssaków są związane z zazwyczaj łagodnymi zakażeniami układu oddechowego, nerwowego, jelit i wątroby. Niepokojącą cechą tej grupy wirusów jest jednak stosunkowo duża zmienność genetyczna i pojawianie się okresowo wariantów wywołujących ciężki przebieg zakażenia. Ponadto wirusy te mają zdolność przełamywania bariery gatunkowej. W ten sposób doszło do epidemii SARS w 2002 i MERS w 2012, zaś w grudniu 2019 w Chinach w prowincji Hubei doszło do przełamania bariery gatunkowej nietoperz - człowiek przez przedstawiciela jednego ze zwierzęcych koronawirusów i powstał nowy wirus SARS-CoV-2 - tłumaczy prof. Wąsik.

Docelowo naukowcy z Gyncentrum poddadzą sekwencjonowaniu 1500 próbek pochodzących od pacjentów z COVID-19. Poznanie tych sekwencji pozwoli wnioskować, z jakimi mutacjami mamy do czynienia, skąd dotarły na teren naszego województwa różne warianty wirusa, a także, w jaki sposób oraz z jakimi sekwencjami się „wymieszały”. Określenie wariantów genetycznych SARS-CoV-2 umożliwi również w dalszych etapach ocenę skuteczności dostępnych na rynku szczepionek przeciwko SARS-CoV-2 wobec danego szczepu wirusa.

bb

Foto: PSSE Bielsko-Biała