Po przekształceniu MZK w spółkę prawa handlowego, prezydent Bielska-Białej planuje bezprzetargowe powierzenie temu zakładowi realizacji dotychczas wykonywanych zadań przewozowych. Jedynym właścicielem spółki będzie miasto, co ułatwić ma zarządzanie i organizację przewozów. Na jakie zmiany powinni przygotować się pasażerowie bielskiej komunikacji miejskiej?

Do porządku obrad najbliższej sesji bielskiej Rady Miejskiej, która odbędzie się w przyszłym tygodniu, zostanie prawdopodobnie zgłoszony punkt dotyczący przyjęcia planu zrównoważonego rozwoju transportu zbiorowego dla miasta na lata 2014-2023. Gminy mają ustawowy obowiązek uchwalenia planu najpóźniej do 1 marca br. W przypadku Bielska-Białej autorem opracowania jest spółka Refunda z Wrocławia.

Najbardziej obciążone linie

Dzięki badaniom z wykorzystaniem urządzeń zliczających zamontowanych w 20 autobusach MZK wiadomo, że ostatnich latach notowany jest spadek liczby przejazdów komunikacją miejską. Od 2009 roku wyniósł on 12 proc. w stosunku do roku 2012, gdy pasażerowie odbyli ponad 27,2 mln przejazdów. W ciągu przeciętnego dnia roboczego przewieziono ok. 93 tys. osób, w soboty - ok. 40 tys., a w niedziele i święta - ok. 24 tys. podróżnych.

Aktualnie najbardziej obciążoną linią bielskiego MZK jest ?dziesiątka?, na której autobusy przewożą rocznie ponad 2,3 mln pasażerów. Drugą najpopularniejszą linią jest ?czwórka? (ponad 2,2 mln osób), a trzecią - ?jedynka? (ponad 1,8 mln podróżnych). Na tych liniach maksymalna liczba pasażerów przypadająca na pojedynczy kurs przekracza 150 osób. Natomiast najmniej obciążone w dni robocze są autobusy na liniach: N2, N3, 14, 17, 19 i 26.

Wyniki badań potrzeb przewozowych, popytu i zachowań komunikacyjnych pasażerów mają stanowić wytyczne do konstruowania rozkładów jazdy i przebiegu tras autobusów MZK, częstotliwości kursowania i pojemności taboru. Rozkłady jazdy będą wypadkową analiz stopnia obciążenia poszczególnych linii i możliwości finansowych budżetu miasta. W planie przyjęto, że dzięki optymalizacji sieci komunikacyjnej i poprawie jakości oferowanych usług publiczny transport zbiorowy stanie się realną alternatywą dla transportu indywidualnego.

Jak zahamować spadek?

 - Zwiększenie atrakcyjności oferty przewozowej poprzez modyfikację kształtu sieci komunikacyjnej oraz dostosowanie taryfy przewozowej do postulatów mieszkańców Bielska-Białej oraz gmin ościennych przyczyni się do zahamowania spadku popytu na te usługi, a nawet do jego zwiększenia dzięki pozyskaniu nowych pasażerów, podróżujących do tej pory transportem indywidualnym - czytamy w planie sporządzonym przez wrocławską spółkę.

W roku 2014 planowane jest uruchomienie dwóch nowych linii komunikacyjnych, co spowoduje 2-3 proc. zwiększenie rocznej pracy przewozowej. Planuje się, iż do końca 2016 roku zakupionych zostanie 30 nowych autobusów oraz kolejnych 52 sztuk do 2023 roku. Obecnie średni wiek pojazdów eksploatowanych przez MZK wynosi blisko 11 lat. Autobusów o długości ok. 12 metrów (klasa MAXI) jest najwięcej (ponad 50 proc. taboru), a pojazdów o długości ponad 15 metrów (klasa MEGA) - nieco ponad 30 proc. 

Monitoring przestrzeni pasażerskiej

Aby zapobiec dalszemu odpływowi pasażerów do komunikacji indywidualnej planuje się podjąć m.in. takie działania, jak wzrost jakości oferowanych usług przewozowych poprzez wymianę taboru na nowocześniejszy i wyposażony w udogodnienia dla podróżujących (dostęp do sieci Wi-Fi, upowszechnienie systemu informacji głosowej), ograniczenie dojazdu samochodami do różnych części miasta poprzez utworzenie stref A, B i C (w strefie A przewiduje się nadanie priorytetu komunikacji zbiorowej, ruchowi pieszemu, rowerowemu, dostawczemu oraz związanemu z wywozem odpadów komunalnych), zwiększenie częstotliwości kursowania pojazdów na najbardziej obciążonych liniach oraz utrzymywanie cen biletów w dłuższych okresach na stałym poziomie.

Zgodnie z planem, do 2023 r. wprowadzane do eksploatacji nowe autobusy wyposażone będą m.in. w monitoring przestrzeni pasażerskiej wraz z rejestracją obrazu, komplet urządzeń informacji pasażerskiej (zestaw wyświetlaczy na zewnątrz i wewnątrz pojazdu, głośniki wewnętrzne), kasowniki wielofunkcyjne dostosowane do biletów jednorazowych i kart elektronicznych) czy urządzenia łączności pasażerów z kierowcą z dodatkowymi oznaczeniami w alfabecie Braille?a.

Robert Kowal